Dù sản lượng của ca cao Việt Nam hiện nay thu hoạch chỉ đủ để… làm giống nhưng các công ty nước ngoài đang có xu hướng đến Việt Nam thu mua ca cao. Doanh nghiệp trong nước cũng mạnh tay đầu tư xây dựng nhà máy chế biến ca cao lên đến hàng triệu đô la Mỹ. Tất cả đều kỳ vọng vào hạt ca cao của Việt Nam… Gần hai năm trước, Công ty TNHH Cargill Việt Nam, doanh nghiệp 100% vốn của Mỹ ở Đồng Nai, đã chi ra cả tỷ đồng để lập trạm thu mua ca cao ở Đắk Lắk, sau đó mở tiếp trạm thu mua ở Bến Tre, những địa phương có diện tích trồng ca cao lớn hiện nay. Ông Nguyễn Vĩnh Thành, Giám đốc bộ phận mua ca cao của Cargill Việt Nam, cho rằng đó là những bước chuẩn bị cơ sở vật chất và nhân lực cho tương lai chứ từ khi lập trạm thu mua ở Đắk Lắk đến nay, công ty chỉ mới mua được… 1 tấn ca cao hạt cất giữ trong kho để làm mẫu. Nguyên nhân, theo ông Thành, do diện tích ca cao trồng rải rác trước năm 2003 quá ít, nay thu hoạch được bao nhiêu nông dân dùng để làm giống hết. Còn diện tích ca cao trồng từ năm 2003 – năm Chính phủ khởi động chương trình phát triển ca cao-đến nay phần lớn chưa cho thu hoạch. Ông Thành nhận định: “Hiện nay, sản lượng ca cao Việt Nam chưa đủ để gọi là hàng hóa xuất khẩu nhưng vào năm tới, sản lượng thu hoạch có thể sẽ đạt khoảng 500 tấn để bán ra thị trường thế giới”. Tuy vậy, ông Thành cũng khá lạc quan khi ước tính chậm nhất là đến năm 2010, mỗi năm Việt Nam có thể cung cấp ra thị trường thế giới 10.000 tấn ca cao hạt đã lên men. Tập đoàn Cargill của Mỹ là công ty kinh doanh hạt ca cao lớn nhất trên thế giới với giao dịch mỗi năm hơn 400.000 tấn trong tổng sản lượng giao dịch của thế giới khoảng 3,1 triệu tấn và do vậy, Cargill không thể không chen chân vào nguồn cung ca cao của Việt Nam. Theo thống kê sơ bộ của Bộ NN-PTNT, ngoài Cargill, hiện có ít nhất 5 công ty nước ngoài nổi tiếng về kinh doanh ca cao trên thế giới đang chuẩn bị triển khai mua ca cao Việt Nam. Tập đoàn ED&F Man của Anh nổi tiếng về kinh doanh nông sản, trong đó có ca cao, đã mở một công ty 100% vốn nước ngoài chuyên về ca cao từ cách nay hai năm. Công ty Armajaro của Anh trước đây mở văn phòng đại diện tại Việt Nam, nay chuyển thành công ty 100% vốn nước ngoài để kinh doanh cà phê cà cũng đang chuẩn bị nhảy vào kinh doanh ca cao. Tập đoàn Kinh doanh nông sản OLAM của Singapore và một số công ty khác vừa kết hợp kinh doanh cà phê và cả ca cao. Ông Nguyễn Văn Hòa, Cục phó Cục Trồng trọt thuộc Bộ NN-PTNT, cho biết đấy là những công ty nổi tiếng trên thế giới về kinh doanh ca cao và việc các công ty này đến thị trường Việt Nam được xem như một tín hiệu đáng mừng cho Chương trình phát triển ca cao của Chính phủ. “Họ nhìn thấy triển vọng Việt Nam trở thành một nguồn cung cấp ca cao lớn trong tương lai gần, trong bối cảnh mà thế giới thiếu hụt ca cao, nguồn cung ca cao chủ yếu từ châu Phi nhưng bất ổn về chính trị ở một số quốc gia cung cấp ca cao lớn khiến nhà nhập khẩu e ngại”, ông Hòa lý giải. Năm ngoái, Công ty TNHH Thuận Kiều ở Bình Dương đã đầu tư xây dựng một nhà máy chế biến ca cao đầu tiên của Việt Nam tại Bến Tre. Ông Lý Văn Phước, Giám đốc công ty, cho biết nhà máy có vốn đầu tư dự kiến 5 triệu đô la Mỹ trong giai đoạn 1 và sẽ tăng lên 10 triệu đô la Mỹ sau khi nguồn nguyên liệu trong nước dồi dào. Theo dự kiến, khi đi vào hoạt động vào năm tới, công suất chế biến của nhà máy Thuận Kiều sẽ đạt 10.000 tấn ca cao hạt mỗi năm với thành phẩm là bơ ca cao, bột ca cao và gần như toàn bộ được xuất khẩu. Điều làm ông Phước vững tin ở tương lai là kế hoạch phát triển ca cao của Bến Tre. Hiện nay diện tích trồng ca cao của tỉnh Bến Tre mới chỉ vài ngàn hécta nhưng theo quy hoạch thì đến năm 2010, có thể sẽ đạt 10.000 hécta, được trồng xen canh chủ yếu dưới tán dừa. Về mặt kỹ thuật, nông dân trồng ca cao ở Bến Tre còn được Bộ nông nghiệp Mỹ và các nhà nhập khẩu ca cao nước này thông qua một tổ chức phi chính phủ của Mỹ, tài trợ 4,5 triệu đô la Mỹ từ năm 2004 đến năm 2006 để giúp giống, kỹ thuật cho việc trồng 7.500 hécta ca cao. “Với diện tích ca cao như vậy, chúng tôi yên tâm nhà máy sẽ có đủ nguyên liệu để hoạt động”, ông Phước cho hay, ngoài Thuận Kiều, theo giới kinh doanh, có ba công ty 100% vốn của Việt Nam cũng đang tham gia mua ca cao hạt và cũng tính xây dựng nhà máy chế biến. Theo TBKTSG