Cứ lắc lư theo con đường đất đỏ, cánh đồng lúa mùa của bạn cứ trải dài thêm. Đã quen mắt với lúa thấp cây bên VN nên khi nhìn dàn lúa cao chỗ xanh, chỗ vàng (ruộng có bón phân và ruộng không bón phân), chỗ thấp chỗ cao kia có cảm giác vừa lạ lẫm, vừa thân quen. Gần 1 giờ sau, chúng tôi đến nhà ông Xuon Xaruon, ấp Chamkapay, quận Dammachang, TP Kep. Cảnh tượng thích thú đập ngay vào mắt mọi người là nhà ông nép mình dưới tán dừa và trước nhà ông có một mương nước nhỏ, mấy đứa trẻ đen chũi, tóc hoe, tồng ngồng đang buông câu xuống dòng nước lững lờ và thỉnh thoảng lại thét toáng lên khi giật được con rô ron quẫy quẫy. Những cảnh thiên nhiên trong lành như thế này ở Việt Nam chỉ còn là ký ức. 

Ông Xaruon có thửa ruộng 600a (6ha) đang chuyển đổi tăng vụ. Đây là mô hình khuyến nông của bạn do Trung tâm Khuyến nông Kiên Giang giúp đỡ theo chương trình hợp tác giữa tỉnh Kiên Giang và TP Kep. Trước đây ông Xaruon chỉ trồng 1 vụ lúa mùa, năng suất khoảng 2T/ha nên nhiều đất ruộng thế mà nhà ông chỉ vừa đủ ăn, còn 2 năm nay ngoài vụ lúa mùa, ông còn trồng bắp, dưa hấu. Được TTKN Kiên Giang giúp giống ngắn ngày (OM 4900), hướng dẫn kỹ thuật nên ngay từ vụ đầu ông đã trúng to.

Chỉ riêng lúa, năng suất của ông đã tăng gấp đôi, từ 2T lên 4T/ha, năm ngoái thu được 25 T, tính ra mỗi ha cho lợi nhuận khoảng 2 triệu Riel (8 triệu VND). Điều gì đã khiến năng suất lúa nhà ông Xaruon tăng vọt gấp 2 lần? – Ông cho biết, cái chính là nhờ biết bón phân Đầu trâu, trước đây ông Xaruon cũng như bao người khác chỉ dùng mỗi loại phân DAP của Mỹ, còn nay được khuyến nông hướng dẫn mua phân chuyên dùng cho lúa của Cty Bình Điền.

Cách ông Xaruon 300km về hướng Tây Bắc, thầy giáo Sothiary có nhà tại chợ Phaao, huyện Bathiay, tỉnh Konpongcham. Cũng như bao người khác, thầy Sothiaray bước đầu cũng không tin là viêc sử dụng phân NPK Đầu trâu lại có được năng suất như vậy và ông mua hẳn 2ha tự mình làm thí nghiệm.

Khác vời ông Xaruon, thầy giáo Sothiary là đại lý, mỗi năm đã bán ra trên 1.000 T phân bón các loại nên ông biết rõ tác dụng của các loại phân Urê, DAP, Kali nhưng vốn liếng tự tích luỹ của thầy giáo cấp 1 không thể giải thích được việc chia ra 3 thời kỳ để bón phân và mỗi thời kỳ lại có loại phân bón riêng. Kết quả là cứ vào vụ, thì phân Đầu trâu lại cháy hàng vì tiếng tăm ông thầy giáo làm lúa giỏi ở chợ Phaao. Từ phân Đầu trâu, Sothiary làm quen và nhập khẩu các vật tư nông nghiệp khác từ Việt Nam như MKP chuyên dùng để kích thích xoài trổ bông.

Chợ Phaao ở ngay quốc lộ 5 từ Phnom Penh đi Siemreap. Trước khi đến Phaao có một đoạn giao thông hay bị tắc nghẽn mà đoạn đó lại ngay giữa cánh đồng mênh mông. Số là cánh đồng đấy quá đẹp lại nằm trên tuyến lộ độc đạo từ Phnom Penh lên đền Angkor nên hết thảy du khách đều ngẩn ngơ. Cánh đồng lúa mùa ở đây như một thảm xanh nâng hàng vạn cây thốt nốt cổ thụ rải rác giữa cánh đồng. Anh Kong Pranith cho biết đây là cánh đồng thốt nốt đẹp nhất đất nước chùa Tháp. 

Tắt qua Siemreap, nơi có đền Angkor Wat nổi tiếng, chúng tôi tiếp tục theo Quốc lộ 5 lên tỉnh Bantey Meanchey gần với biên giới Thái Lan. Đoạn Quốc lộ 5 này đang được nâng cấp và bất ngờ tôi bắt gặp hàng cột điện cao thế ven đường đã được dựng lên bên trái mặc dù chưa có dây và bên phải là hàng cột viễn thông của Cty Viettel của VN cũng chưa có cáp. Đã 2 ngày rong ruổi trên QL 2, QL 5 tôi mới trông thấy hàng cột điện, Campuchia chưa có mạng điện lưới quốc gia, hầu hết nông thôn vẫn sử dụng đèn dầu.

Mùa nước, QL 5 giống hệt tuyến đường từ Hồng Ngự đi Tân Hồng ở Đồng Tháp. Mực nước bên phải cao hơn bên trái cả thước, nước băng qua cánh đồng lúa xanh ngắt, đè đầu lúa xuống, bươn qua lộ để về với Biển Hồ. Có ai trong xe đã cất tiếng xót xa cho cánh đồng lúa đang bị lũ nuốt chửng, nhưng không ngập cả tháng nhưng lúa vẫn không chết và khi nước rút đi thì chúng lại ngóc đầu lên tiếp tục cuộc sống. Chính vì vậy mà người dân ĐBSCL gọi là lúa mùa nổi.

Ở ngay góc ngã ba QL 5 gặp QL 6, một ngã vòng về Battambang, một ngã lên các sòng bạc biên giới nổi tiếng nguy nga tráng lệ, chúng tôi ghé thăm đại lý Oeng Seang Hie. Trong phòng làm việc của ông chủ, giấy chứng nhận đại lý chính thức của Cty Phân bón Bình Điền được lồng kính treo trang trọng.

Seang Hie cho biết doanh số năm ngoái của mặt hàng phân bón là khoảng 1 triệu USD, trong đó phần lớn là hàng chuyên dùng cho lúa TE của Bình Điền. Trước đây Seang Hie có bán NPK Thái Lan nhưng khi Đầu trâu đến thì hàng Thái gần như biến mất. Thương trường là chiến trường, tại sao lại có thể dễ dàng như thế? Seang Hie giải thích, khác với hàng tiêu dùng, phân bón của Thái Lan không được chăm chút mẫu mã, đơn điệu về chủng loại, hơn nữa phân bón Thái Lan xâm nhập qua Campuchia chỉ là sự khuyếch tán tự nhiên qua biên giới, chứ không phải bằng con đường chính ngạch, bằng việc mở các lớp khuyến nông bài bản, đồng hành cùng nhà nông như Bình Điền. 

Với 316.000ha canh tác lúa, Battambang có diện tích lớn nhất nên chắc vì vậy mà đại lý vật tư nông nghiệp ở chợ Battambang cũng là lớn nhất trong tổng số 76 đại lý cấp 1 thuộc 14 tỉnh thành của bạn mà Công ty Bình Điền đã mở ra được. Cái khác nhất ở đại lý này là cửa hàng được bày biện như môt siêu thị, khách hàng muốn mua gì cứ việc lấy, không có người hướng dẫn. Chuyện kể rằng, trước đây người dân đi mua thuốc BVTV thì mang theo một cái can nhựa, mua cái gì thì trút hết vào cái can đấy về dùng dần. Đấy là chuyện xưa, còn hôm nay thì đã khác, người dân Battambang đã biết rành rẽ các lọai phân NPK Đầu trâu, bón cho bắp đầu vụ thì dùng 20.20.15; 16.16.8.13S, bón cho lúa thì mua TE.

Không những chỉ với cây ngắn ngày, phân bón Đầu trâu còn có mặt ở trang trại điều rộng 2.000ha ở Chongprey, tỉnh Kampongcham. Cũng hiếm một chủ trang trại nào lại công phu đến như vậy. Sau nhiều năm thất bại do năm được năm thất, chủ trang trại vốn là một trong mười doanh nghiệp lớn của bạn tìm sang Việt Nam và như một sự sắp đặt tình cờ, ông đã gặp giám đốc Công ty Phân bón Bình Điền và một bản giao kèo được ký kết. Từ đó năng suất vườn điều được tăng dần từ 1T/ha lên gần 3T/ha. Ông chủ trang trại đã trở thành tổng đại lý của phân bón Đầu trâu tại đất nước chùa Tháp.

Nguồn: NNVN