Sáng ngày 2/12/2021, Tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế- Hà Nội đã diễn ra Diễn đàn Nông dân Quốc gia lần thứ VI với chủ đề “Nông dân với chuyển đổi số nông nghiệp”

Đây là sự kiện thường niên, nằm trong khuôn khổ Chương trình Tự hào Nông dân Việt Nam năm 2021 do Trung ương Hội Nông dân Việt Nam (TW.HNDVN), phối hợp với Bộ Nông nghiệp & PTNT chủ trì; Báo Nông thôn ngày nay/ Dân Việt và Công ty CP Phân bón Bình Điền tổ chức thực hiện.

Gần 200 đại biểu đại diện các bộ, ban, ngành, nhà khoa học, ngân hàng, thông tin truyền thông, viện  nghiên cứu, doanh nghiệp… cùng 63 đại biểu là Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2021 và hơn 600 đại biểu được kết nối trên nền tảng trực tuyến tham gia.

Phát biểu tại Diễn đàn, đồng chí Lương Quốc Đoàn, Ủy viên BCH TW Đảng, Bí thư đảng đoàn, Chủ tịch Ban chấp hành TW.HNDVN xác định vai trò và trách nhiệm trong việc hỗ trợ nông dân chuển đổi số và tham gia vào nền kinh tế số trên cổng thông tin và fanfage của các cấp Hội Nông dân Việt Nam trong cả nước; phối hợp xây dựng ứng dụng trên di động (App Store, Google Play) về hỗ trợ chuyển đổi số cho nông dân; nâng cao kiến thức về chuyển đổi số, phát triển kinh tế số trong nông nghiệp cho nông dân; xây dựng và chuyển giao các mô hình hỗ trợ nông dân chuyển đổi số; phối hợp với các doanh nghiệp, đơn vị cấp phép (Viettet Pay, VNPT Pay, Momo…) triển khai các loại hình tài chính số hỗ trợ nông dân, như: cho vay ngang hàng, thanh toán không dùng tiền mặt, Mobile money.

Ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp & PTNT, cho rằng chủ đề của diễn đàn đã đi đúng vào nhu cầu bức thiết của sản xuất nông nghiệp hiện nay. Mặc dù trong muôn vàn khó khăn do diễn biến phức tạp của Đại dịch Covid-19 nhưng sản xuất nông nghiệp nước ta vẫn đang đi về đích một cách ngoạn mục: Các chỉ tiêu từ sản xuất lương thực, rau củ quả, chăn nuôi, thủy hải sản, lâm nghiệp đã và đang cán đích. Xuất khẩu chắc chắn đạt con số 47 tỷ USD, vượt 5 tỷ USD so với kế hoạch. Có nhiều nguyên nhân, trong đó phải kể tới việc ứng dụng công nghệ cao và chuển đổi số nông nghiệp.

Tuy vậy, nông dân không phải nhiều người đã hiểu và ứng dụng tốt công nghệ số vào sản xuất, kinh doanh. Nền sản xuất nông nghiệp nước ta nhìn chung còn nhỏ lẻ, manh mún, thiếu sự liên kết theo chuỗi giá trị. Trình độ cơ giới hóa còn hạn chế, các công nghệ phụ trợ chưa tương xứng, với 14 triệu hộ nông dân, canh tác trên 7,8 triệu thửa ruộng, hạ tầng công nghệ còn yếu kém, thói quen, văn hóa sản xuất, tiêu dùng còn nặng nề, cũ kỹ thì việc chuyển đổi số đang còn nhiều thách thức. Nhưng khi xuất khẩu đòi hỏi phải minh bạch, truy xuất được nguồn gốc, xuất xứ. Ngay cả với thị trường trong nước, đã tiến tới công nghiệp hoá- hiện đại hóa, nguồn gốc thực phẩm phải được minh bạch, truy xuất nguồn gốc… thì phải ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số nông nghiệp trở nên tất yếu.

Các tham luận tại diễn đàn của Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn; của Vụ Nông nghiệp & PTNT- Ban Kinh tế TW; của Ban Kinh tế- Hội Nông dân Việt Nam, của Vụ bưu chính, Bộ Thông tin Truyền thông; của ông Đại sứ Israel tại Việt Nam… đã tập trung làm nổi bật bức tranh chuyển đổi số trong nông nghiệp hiện nay; những thuận lợi và khó khăn, vướng mắc khi ứng dụng chuyển đổi số trong nông nghiệp; vai trò, vị trí của nông dân trong chuyển đổi số nông nghiệp; những khuyến nghị của các nhà hoạch định chính sách, nhà khoa học, chuyên gia đối với quá trình chuyển đổi số nông nghiệp.

Những thắc mắc, băn khoăn, đề xuất, mong muốn của các đại biểu Nông dân Việt Nam xuất sắc, tập trung vào chính sách của nhà nước về đất đai, tín dụng, xây dựng hạ tầng sản xuất và hạ tầng kinh tế số… đều được trả lời thỏa đáng.

Theo khảo sát của Hiệp hội Crop Life Châu Á khi hỏi 130 nông dân trồng lúa, cây ăn trái và rau của Việt Nam, 42% trong số họ cho biết họ muốn áp dụng số hóa trong nông nghiệp. Khi so với 3 quốc gia trong ASEAN trong cùng khảo sát, Việt Nam là nước có tỷ lệ cao nhất. Vì vậy, có thể thấy nông cân Việt Nam quan tâm đến số hóa nhiều hơn bất kỳ nơi nào khác trong khu vực.

Hiện nay VN được đánh giá là một trong những thị trường thương mại điện tử phát triển nhanh nhất ở Đông Nam Á, chỉ xếp sau Indonesia. Ngoài ra tác động của dịch Covid-19 đã làm thay đổi thói quen tiêu dùng của người dân, từ mua sắm theo kênh truyền thống sang mua hàng trực tuyến qua kênh thương mại điện tử (TMĐT).

Đến tháng 11/2021, thông qua sự hỗ trợ của các bộ ngành chức năng và các doanh nghiệp đi đầu trong lĩnh vực TMĐT, đã có 2 triệu hộ sản xuất nông nghiệp tại các tỉnh thành được đào tạo kỹ năng số, gần 50.000 sản phẩm nông sản được đưa lên các sàn TMĐT và hàng nghìn giao dịch điện tử đã được thực hiện. Điều đó cho thấy hiệu quả bước đầu của công cuộc chuyển đổi số nông nghiệp, chuyển đổi số là một tiến trình dài và để có được hiệu quả trên cần có sự vào cuộc đồng bộ của các cơ quan, ban, ngành ở TW và địa phương

Ông Nguyễn Duy Hưng, phó trưởng ban Kinh tế TW nhấn mạnh,chuyển đổi số là khái niệm không mới, thực tế ta đã làm nhiều năm nay; nhưng chưa khái quát tính tất yếu của nó. Đại hội 13 của Đảng cũng khẳng định chuyển đổi số là một khâu đột phá, trong đó nông nghiệp, nông thôn là 1 trong 8 khu vực được đặt trọng tâm ưu tiên chuyển đổi số quốc gia… cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Chúng ta sẽ làm được, làm tốt, đây là cơ hội, thời cơ cho chúng ta vượt lên. Nông dân phải vào cuộc đầu tiên trong khi các chủ thể khác phải đưa ra được lời giải cho những vấn đề mà nông nghiệp, nông thôn và nông dân đặt ra.

Tại Diễn đàn, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam và Tổng Công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam đã ký kết nội dung phối hợp hỗ trợ nông dân Việt Nam chuyển đổi số trong sản xuất hàng hóa giai đoạn 2021- 2025.

Trần Đình Thế