Sản xuất lúa Hè Thu tại ĐBSCL theo hướng “1 phải, 5 giảm”
(6/9/2010) Quy trình trồng lúa cao sản trong vùng đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển và giai đoạn sau cao hơn giai đoạn trước. Sự phát triển này là sự kết hợp hài hoà, cải tiến thông qua sự tương tác giữa các nhà khoa học trong nước và quốc tế với bà con nông dân, các doanh nghiệp theo định hướng và sự quản lý của chính quyền địa phương, trung ương. Những thành tựu trong chương trình quản lý dịch hại tổng hợp IPM và quản lý dinh dưỡng tổng hợp INM đã được kết hợp lại thành một chương trình có tên gọi là “3 giảm, 3 tăng” và đã rất thành công trong điều kiện Việt nam. Hiện nay bước phát triển mới cao hơn của “ 3 giảm, 3 tăng” là “ 1 phải, 5 giảm”. “ Một phải, 5 giảm” bao gồm:
Phải dùng giống cấp xác nhận : Khẩu hiệu này có tính chất hơi bắt buộc nhưng vì lợi ích của bà con nông dân. Tiêu chuẩn của giống cấp xác nhận trước đây và bây giờ là cấp xác nhận 1 có nghĩa độ sạch > 99%; tỷ lệ hạt khác dạng <0,3%; tỷ lệ nảy mầm > 80%; độ ẩm < 13,5% và số hạt cỏ dại < 10 hạt /1 kg hạt giống. Nhiều nghiên cứu đã khẳng định trồng lúa bằng giống xác nhận năng suất gia tăng từ 8-10% so với sử dụng lúa thịt để gieo trồng và chất lượng hạt gạo cũng tốt hơn.
Giảm lượng hạt giống gieo sạ: Khác với đồng bằng sông Hồng, lúa sạ là phổ biến tại đồng bằng sông Cửu long. Vào những năm cuối thế kỷ 20, lượng giống gieo sạ trên 1 héc-ta là vài ba trăm ký rất phổ biến, nhưng bây giờ bà con đã nhận thức rất rõ về những lợi ích thiết thực của việc giảm lượng hạt giống gieo sạ, chỉ sử dụng khoảng 150 kg kg/ha. Mức khuyến cáo đối với sạ hàng là từ 80-100 kg lúa / ha. Hiện nay trên thị trường cũng đã có những mẫu máy có thể điều chỉnh để gieo theo hốc. Mức khuyến cáo gieo hốc là 60-80 kg /ha. Giảm lượng hạt giống gieo sạ kết hợp với sạ lúa theo hàng sẽ mang lại nhiều lợi ích: tiết kiệm tiền mua hạt giống, có thể khử lẫn cỏ dại và lúa cỏ còn sót giữa hai hàng lúa trồng rất dễ dàng trong vòng một tháng đầu sau khi sạ. Tiểu khí hậu thông thoáng dưới gốc nên cây lúa ít bị sâu bệnh, rễ lúa ăn sâu hơn nên ít bị đỗ ngã, năng suất lúa gia tăng ( Còn tiếp)
(Nguồn: Viện lúa đồng bằng Sông Cửu Long)
PGS.TS. DƯƠNG VĂN CHÍN - Phó Viện trưởng Viện Lúa ĐBSCL
[Ghi chú: Bài này được đăng trên báo An Giang ngày 10 tháng 5 năm 2010]