Ngày 15/7, tại Đồng Tháp, Bộ NN-PTNT đã tổ chức hội nghị triển khai công điện của Thủ tướng Chính phủ về phòng trừ rầy nâu và VL-LXL tại các tỉnh, thành vùng ĐBSCL.

Ông Nguyễn Hữu Huân, Phó Cục trưởng Cục BVTV : Rầy nâu và bệnh VL-LXL đang gia tăng nhanh và hiện đã có trên 198.225 ha lúa HT nhiễm rầy, trong đó hơn 27.300 ha nhiễm nặng. Trên lúa TĐ có 25.000 ha nhiễm rầy và đã có 9.000 ha nhiễm nặng. Và đặc biệt là bệnh VL – LXL đã có hơn 2.866 ha, Đồng Tháp nhiều nhất với hơn 2.365 ha, Trà Vinh 500 ha, vùng Đông Nam bộ có 78 ha. Và hiện tại rầy nâu vào đèn đã tăng nhanh từ 200.000 con/bẫy đèn/đêm (ngày 6/7/2008) lên đến 1.800.000 con đêm ngày 10/7.

Tại hội nghị, các đại biểu cho rằng tình trạng rầy nâu bùng phát mạnh trong vụ TĐ (vụ 3) là xuất phát từ các yếu tố: Giá lúa tăng cao, nông dân không tuân thủ lịch thời vụ và tình trạng quản lý việc xuống giống của các địa phương chưa tốt. Để phòng chống dịch đạt hiệu quả, ông Trần Quang Củi- PGĐ Sở NN- PTNT Kiên Giang kiến nghị: Bộ NN – PTNT cấp nguồn thuốc dự trữ quốc gia để hỗ trợ nông dân phun xịt đồng loạt đối những vùng dịch. Kiên Giang cần hỗ trợ 30 tấn thuốc để phun xịt đồng loạt 20.000ha diện tích nhiễm rầy nâu trung bình và nhẹ. Bộ cần chỉ đạo các Cty thuốc BVTV niêm yết giá thuốc tại các đại lý để tránh tình trạng đại lý ghim hàng tăng giá. Bộ cũng cần nghiên cứu lại chính sách chi hỗ trợ tiêu hủy cho nông dân và chi hỗ trợ cho người trực tiếp chống dịch. Trung tâm BVTV phía Nam khi thử các mẫu bệnh phải thông báo sớm cho các địa phương để có biện pháp kịp thời. Còn ông Hồ Quang Cua, PGĐ Sở NN-PTNT Sóc Trăng kiến nghị: Bộ cần chỉ đạo đánh giá lại giống nhiễm rầy, tính kháng để phổ biến cho nông dân SX.

PGS-TS Mai Thành Phụng, Trung tâm KNKN Quốc gia thì cho rằng: Trong chỉ đạo dập dịch năm nay đang thiếu BCĐ phòng chống dịch cấp cơ sở và đang lộ ra cái yếu nhất là chiến dịch phun thuốc đồng loạt. Cần phải tổ chức quyết liệt chiến dịch chống rầy, nếu không việc bùng phát dịch sẽ ngoài tầm kiểm soát. Ông Phụng hiến kế: “Bài toàn cần giải quyết ngay là phải hướng dẫn nông dân đến nơi đến chốn và phải kết hợp với các Cty cung cấp thuốc diệt rầy. Đối với các địa phương có lúa đã bị nhiễm bệnh VL- LXL cần phải xử lý ngay. Số diện tích chưa xuống giống cần gieo sạ tập trung né rầy. Nông dân không thực hiện đúng, thì không đền bù, không hỗ trợ. Nếu quản lý không tốt ngay từ bây giờ thì sẽ là cầu nối cho vụ mùa và vụ ĐX tới. Theo tôi, tình hình đang diễn biến rất xấu và nông dân rất đuối trước dịch bệnh hiện nay. Bộ phải có chiến lược dài hơi từ khâu giống, kỹ thuật, thông tin tuyên truyền"…

Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Bùi Bá Bổng chỉ đạo: Xác định vụ lúa TĐ là vụ lúa chính nhưng phải quản lý chặt và hướng dẫn nông dân SX theo đúng qui hoạch. Cái quan trọng hiện nay là chúng ta phải phòng trừ rầy nâu để tránh lây lan sang vụ lúa mùa và ĐX tới. Bên cạnh đó việc hướng dẫn nông dân sử dụng thuốc đúng cách rất quan trọng. Phải nhanh chóng phân vùng nhiễm rầy nâu nặng hoặc vùng có nguy bùng phát rầy nâu cao để trên cơ sở đó có những biện pháp phù hợp. Đối với vùng nặng thì dùng lực lượng và nguồn thuốc Nhà nước để phun xịt đồng loạt khống chế dịch. Đây là vấn đề chúng ta phải làm gấp. Những địa phương có nhu cầu thuốc Bộ sẽ cấp ngay. Chính quyền địa phương, nhất là ngành BVTV phải ra tay, huy động lực lượng và quản lý tốt nguồn thuốc khi đưa xuống nông dân phun xịt. Đối với vùng nhiễm nhẹ thì tuyên truyền, hướng dẫn nông dân dùng loại thuốc gì để phòng trừ theo phương pháp 4 đúng.

Đối với diện tích sau 50 ngày bị bệnh VL-LXL thì không nên khuyến cáo nông dân tiêu hủy mà phải quản lý rầy. Đối với lúa TĐ phát hiện bị bệnh thì nên cho tiêu hủy ngay. Đối với diện tích lúa TĐ chưa xuống giống thì chỉ đạo kiên quyết để nông dân xuống giống đúng lịch thời vụ né rầy. Khuyến cáo nông dân không sử dụng giống OM 50404, OM 50476 và phải áp dụng biện pháp "3 giảm 3 tăng". Các Cty phải niêm yết giá thuốc tại đại lý. Chính sách sách hỗ trợ là cung cấp thuốc phòng trừ rầy nâu miễn phí cho các tỉnh đã đăng ký từ nguồn thuốc dự trữ Trung ương. Các tỉnh làm ngay việc chỉ định nhà thầu cung cấp thuốc phòng trừ rầy nâu và không có giới hạn số lượng nhưng phải đảm bảo hiệu quả. Bộ đã đề nghị lên Chính phủ mức hỗ trợ tiêu hủy lúa bị VL – LXL từ 2 triệu lên 5 triệu. Tại hội nghị, Thứ trưởng Bùi Bá Bổng cũng đã phát động tháng phòng trừ rầy nâu từ ngày 15/7 – 15/8/2008.