Xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc vượt đỉnh năm 2024

Theo ước tính của Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit), kim ngạch xuất khẩu rau quả trong tháng 12/2025 đạt khoảng 795 triệu USD. Kết quả này đã đưa tổng giá trị xuất khẩu rau quả cả năm 2025 vượt 8,5 tỷ USD - mức cao nhất từ trước đến nay của ngành. Đáng chú ý, riêng thị trường Trung Quốc đã mang về gần 5 tỷ USD, tiếp tục giữ vai trò là đầu tàu của toàn ngành.

Trước đó, 5 tháng đầu năm 2025, thị trường Trung Quốc liên tiếp tăng trưởng âm khi kim ngạch chỉ đạt 1,1 tỷ USD, giảm 35,3%, khiến tỷ trọng tại thị trường này trong tổng xuất khẩu rau quả giảm còn 47,8%. Thực tế, không ít doanh nghiệp (DN) đã phải tạm dừng xuất khẩu để rà soát, điều chỉnh quy trình sản xuất, đáp ứng yêu cầu kiểm soát chất lượng khắt khe hơn từ phía Trung Quốc. Tuy nhiên, từ tháng 6, khi nhiều rào cản kỹ thuật được tháo gỡ, xuất khẩu rau quả sang thị trường này bắt đầu hồi phục. Đặc biệt, việc ký kết các nghị định thư đối với chuối, dừa, chanh leo… đã tạo thêm dư địa tăng trưởng.

Bước ngoặt thực sự đến vào tháng 9/2025, khi xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc đạt gần 1,07 tỷ USD, tạo cú “lội ngược dòng” cho toàn ngành, đưa tăng trưởng từ âm sang dương 1,6%. Đà tăng tiếp tục được duy trì trong tháng 10 và 11, với mức tăng trưởng lần lượt gấp đôi và gần 93% so với cùng kỳ.

Theo đại diện Vinafruit, Trung Quốc vẫn là thị trường có tiềm năng rất lớn nhờ lợi thế địa lý và hệ thống logistics thuận lợi, kết nối trực tiếp với Việt Nam bằng đường bộ, đường sắt và đường biển. Nếu tận dụng tốt các cơ hội mở cửa thị trường và kiểm soát chặt chất lượng, kim ngạch xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc hoàn toàn có thể hướng tới mốc 8 -10 tỷ USD trong những năm tới.

Không chỉ Trung Quốc, xuất khẩu rau quả sang thị trường Mỹ cũng ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng. Dù chịu tác động từ các chính sách thuế quan, kim ngạch xuất khẩu rau quả sang Mỹ trong 11 tháng năm 2025 vẫn đạt khoảng 500 triệu USD, tăng tới 56% so với cùng kỳ năm trước. Bên cạnh thị trường Mỹ, xuất khẩu rau quả sang EU năm 2025 cũng ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng, khoảng 50%, với kim ngạch ước đạt 350 - 400 triệu USD. Hà Lan và Đức tiếp tục đóng vai trò là hai “cửa ngõ” chính đưa rau quả Việt Nam vào thị trường EU với kim ngạch xuất khẩu trên 100 triệu USD.

Đà tăng trưởng này đến từ các ưu đãi thuế quan từ Hiệp định EVFTA đang phát huy hiệu quả rõ rệt, giúp rau quả Việt Nam nâng cao khả năng cạnh tranh về giá so với nhiều đối thủ. Bên cạnh đó, chất lượng sản phẩm được cải thiện đáng kể, thể hiện qua việc số lô hàng bị EU cảnh báo vi phạm quy định an toàn thực phẩm (SPS) giảm khoảng 50% so với cùng kỳ. Cùng với Mỹ, EU đang trở thành điểm sáng nổi bật nhất trong bức tranh xuất khẩu rau quả năm 2025, góp phần quan trọng giúp ngành hàng giảm dần sự phụ thuộc vào một vài thị trường truyền thống.

Năm 2026 bứt phá mạnh mẽ

Với những tín hiệu khả quan hiện tại, dự báo năm 2026 sẽ tiếp tục là một năm bùng nổ khi nhiều loại trái cây đặc sản khác đang trong lộ trình hoàn tất thủ tục mở cửa thị trường tại các quốc gia tiềm năng. Theo ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng Thư ký Vinafruit, Trung Quốc vẫn là thị trường giàu tiềm năng nhờ lợi thế địa lý, kết nối logistics thuận lợi bằng đường bộ, đường sắt và đường biển.

Cùng với đó, việc ký kết nhiều nghị định thư xuất khẩu chính ngạch đang mở ra cơ hội gia tăng thị phần cho DN Việt Nam. Nếu tận dụng tốt cơ hội, kim ngạch xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc, Việt Nam có thể hướng đến mục tiêu 8 - 10 tỷ USD trong những năm tới. Tuy nhiên, thị trường này ngày càng đòi hỏi cao về truy xuất nguồn gốc, chất lượng và đặc biệt là bao bì, mẫu mã… buộc DN Việt phải không ngừng cải tiến nếu muốn duy trì vị thế.

Nhiều chuyên gia đánh giá, năm 2026 ngành rau quả còn nhiều dư địa tăng trưởng, thậm chí có thể tiến gần mốc 10 tỷ USD, đặc biệt nếu Việt Nam mở rộng thêm thị trường thông qua các hiệp định thương mại tự do (FTA) với khu vực Halal - nơi nhu cầu trái cây nhiệt đới tăng nhanh. Đề cập về vấn đề này, đại diện VinaFruit cho rằng, thương hiệu nông sản Việt chỉ có thể bền vững khi đáp ứng đầy đủ tiêu chí “xanh - sạch - đẹp - minh bạch”. Điều này bao gồm quản lý tốt dư lượng, tuân thủ quy trình kỹ thuật, bảo đảm truy xuất vùng trồng, bao bì đạt chuẩn và chất lượng sản phẩm đồng đều.

Ông Trần Gia Long - Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang triển khai nhiều giải pháp nhằm hoàn thiện logistics và chuỗi cung ứng, tạo điều kiện thuận lợi để DN tận dụng cơ hội thị trường, góp phần hoàn thành mục tiêu xuất khẩu nông, lâm, thủy sản năm 2025.

Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của các thị trường nhập khẩu, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Quyết định số 5272/QĐ-BNNMT ngày 13/12/2025 về kế hoạch thí điểm truy xuất nguồn gốc quả sầu riêng. Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm nâng cao tính minh bạch, quản lý chất lượng và an toàn thực phẩm cho ngành hàng chủ lực này.

Khanh Lê

Nguồn: https://daidoanket.vn/